PROF.DR.ŞEMSETTİN DURSUN

BEYİN-KALP KOORDİNASYONU

• admin
• 14 Subat 2021
• Yazar
• 5766 Görüntüleme

“Hayatta kalma donanımı” şeklinde tanımlanan ve vücudumuzun “Kara Kutusu” olan beyin; duyguları düşünceleri, yaşadığımız varlık dünyasını, evreni, galaksileri, canlıları-cansızları, duyu organlarımız olan görme, duyma, konuşma, koklama ve dokunma gibi işlevleri ve benzersiz marifetleri olan bir organ. Aynı zamanda “Beyin izi, parmak izi gibi benzersizdir.” İbn-i Haldun, “İnsan beyni değirmen taşına benzer, içine yeni şeyler atmazsanız kendi kendini öğütür durur” diyerek beynin ihtiyaç duyduğu gıdayı vermemiz gerektiğini veciz bir şekilde açıklar.

Sinan Can, “Beynin esas işi, duyulardan gelen verileri içsel bir işletim sistemi aracılığıyla işleyerek, çevremizdeki ve iç dünyamızdaki değişikliklere uyum sağlayabilmemizi mümkün kılmaktır.” Özetlersek, beyin bir uyum sağlama cihazıdır ve bu işi çok karmaşık, henüz anlayamadığımız yöntemlerle sürekli olarak sağlar. Kafatasımızın içinde duran ve düşüncelerimize, duygularımıza, algımıza, hayallerimize ev sahipliği yapan böylesi gelişkin bir organın herkeste farklı olduğu gerçeğinin bilimsel olarak da biliniyor olmasıdır. Demek ki içeride bilgi işleyen sistem, herkeste başka… Yani herkesin kafasının içi, zihinsel dünyası, kabiliyetleri, hayalleri, duyguları ve sezgileri, diğer tüm insanlardan farklıdır.”

Yaratılmışların en şereflisi, en onurlusu, en değerlisi olan insanın biyolojik tüm organları aslında benzersizdir. Bu organlar arasındaki mekanizmalar da olağanüstüdür. Bu organlar arasında kalbin yeri başkadır. Kalp, iman ve irfan gıdasıyla beslenir. Bu besin kaynakları ne kadar sahih olursa, insan o kadar mükemmelleşir. Kemal Sayar, “Son yıllarda yapılan çalışmalar kalbin düşündüğümüzden daha akıllı olduğunu gösteriyor. Kalp beyinden sinyal alıyor evet, ama kendisi de Vagus siniri yoluyla beyne bilgi gönderiyor. Beyne gönderdiği sinyallerle beynin entelektüel işlevlerini yerine getiren bölümünü uyarabiliyor veya tamamen devre dışı bırakabiliyor.

Kalp kendi hormonlarını üretip vücuda bırakıyor, beyinden binlerce kat daha güçlü bir manyetik alan yayıyor. Kalbin üzerinde yer alan kırk bin sinir hücresi, tıpkı beyin gibi yapılanıyor. Kalbin beyni, kendi dopaminini salgılayabiliyor. Bu sinirsel iletici, davranışlarımız üzerinde kuvvetli etkileri olan bir bileşiktir” diyerek kalp-beyin arasındaki koordinasyonunu açık bir şekilde ifade etmektedir.

Kalp; acımanın, merhametin, hüznün, sevdanın, imanın ve irfanın ikametgahı iken; Beyin de aklın, rasyonalitenin ve düşüncenin ikametgahıdır. Kalp ve beyin, sıkı bağlarla birbirine bağlı çok önemli iki organdır. Bu iki organı, yaratılış fıtratına uygun tarzda, ihtiyaç duydukları besinlerle dengeli bir şekilde beslersek, aralarındaki koordinasyon sağlanmış ve güçlendirilmiş olur. Kalp kırmaktan, kalp ağrısından, gönül yarasından söz edilir. Kalbin gözyaşı vardır. Bilmenin, farkına varmanın, sevmenin ayrı bir hazzı vardır. Bilmek, bilinmek, fark etmek farklı bir zevk tattırır insana.

Sayar, “Duyularımız için kalp, esaslı bir metafordur. Kalbin bilimi ilerledikçe, metafor hakikate dönüşebilir. Kalbin bilgeliği, hatırlamaktır. Kaybedileni, unutulanı, görmezden gelineni hatırlamak. Som akıl, insana kılavuzluk edemez. Böler, ayırır, çözümler. Bütünü göremez, yapısı gereği böler ve ayrıştırır. Belki de insan bir yetimdir. Kaybettiği kutsalın açlığıyla kıvranan bir yetim” diyerek, kalbin esas fonksiyonunu ortaya koymaktadır.

Kadim medeniyetimiz, bütünü görme üzerine inşa olmuştur. Beynin bütün hakkını teslim eden bir kalp medeniyetidir medeniyetimiz. İnsanlık, yitirdiği bu medeniyetin ıstırabıyla kıvranmaktadır. İslam medeniyet tasavvurunda, her bir insana saygınlık ve değer biçme vardır. İslam medeniyet tasavvurunda bütünsel bir yaklaşım söz konusudur. Bu bütün, bizim ve insanlığın hakikati. Parçalanan hakikat, hakikat değildir. Bütün insanlığın kurtuluşu olmayan bir kurtuluş, hiçbirimizin kurtuluşu olamaz. Beynin ve kalbin, yaratılış fıtratı doğrultusundaki inşası, insana bu dünyada adeta cenneti yaşatır.