PROF.DR.ŞEMSETTİN DURSUN

Hayatımızın temel unsurları nelerdir?

• admin
• 09 Nisan 2025
• Yazar
• 777 Görüntüleme

Hayatın inşasında bazı temel unsurlar vardır. Bu temel unsurların yanında bir de tamamlayıcı unsurlar vardır. Bu ikisini yerli yerine koymak zorundayız. Önceliklerimiz, temel unsurlar olmalıdır. Temel unsurlar, tamamlayıcı unsurlarla yer değiştirirse, hayat içinden çıkılmaz bir hale gelir.

Bugün birçok psikolojik sorunun temelinde, temel unsurların ihmal edilmesi, tamamlayıcı unsurların temel unsurların yerini alması yatmaktadır. Mesela insanın hayatında anne baba temel unsurdur, onların yerini dostlarla veya arkadaşlarla dolduramazsınız. Ya da en zor zamanımızda yanımızda olan eşimiz ve çocuklarımız, onlar da temel unsurlardır.

Dolu kavanoz

Bir anekdot anlatılır. Bir felsefe profesörü, elinde birkaç kutu olduğu halde derse gelir. Ders başladığında, hiçbir şey söylemeden, önüne büyükçe bir turşu kavanozunu alır ve ağzına kadar tenis topları ile doldurur ve öğrencilere, kavanozun dolup dolmadığını sorar. Öğrenciler ittifakla kavanozun dolduğunu ifade ederler.

Profesör önündeki kutulardan bir tanesinden aldığı çakıl taşlarını çalkalayarak kavanoza döker, çakıl taşları kayarak tenis toplarının aralarındaki boşlukları doldurur ve öğrencilere tekrar kavanozun dolup dolmadığını sorar. Onlar da “evet doldu” derler.

Profesör bu defa masanın üzerindeki diğer bir kutuyu eline alır ve içindeki kumu yavaşça kavanoza döker. Kumlar da çakıl taşlarının aralarındaki boşlukları doldurur. Öğrencilere tekrar kavanozun dolup dolmadığını sorar. Öğrenciler de koro halinde “evet doldu” derler.

Bir fincan kahve

Profesör masanın altında hazır bekleyen bir fincan kahveyi kavanoza boşaltır. Kahve kumların arasında kalan boşlukları doldurur. “Ben bu kavanozun sizin hayatınızı simgelediğini ifade etmeye çalıştım.” der. Öğrenciler profesörün konuyu nereye getireceğini merak ederler. Profesör şu açıklamayı yapar:

“Bu tenis topları hayatınızdaki önemli şeylerdir. Aileniz, çocuklarınız, sıhhatiniz, arkadaşlarınız ve sizin için önemli olan şeylerdir. Çakıl taşları daha az önemli olan diğer şeylerdir; işiniz, eviniz, arabanız gibi. Kum ise diğer ufak tefek şeylerdir. Şayet kavanoza önce kum doldurursanız Çakıl taşlarına ve özellikle de tenis toplarına yeterli yer kalmaz.”

Aynı şey hayatımız için de geçerli değil midir? Vaktimizi ve enerjimizi ufak tefek şeylere harcar, israf edersek önemli şeylere yer kalmayacaktır. Onun için dikkatimizi mutluluğumuz için önem arz eden şeylere çevirelim. Önce Allah’a ibadet ve dua gelir. Sonra ailemiz, sağlığımız ve işimiz gibi diğer önemli şeyler gelir.

Dikkat ettiyseniz profesör burada kahveden bahsetmemiş. Bu da bir öğrencinin dikkatini çekmiş ve “Burada kahvenin rolü nedir” diye sormuş. Profesör gülümseyerek: “Bu soruyu bekliyordum. Hayatınız ne kadar dolu olursa olsun, her zaman dostlarınız ve sevdiklerinizle bir fincan kahve içecek kadar yer vardır” diye cevaplamış.

Tamamlayıcı unsurlar

Evet önceliklerimizi iyi belirlemek, hayatın inşasında son derece önemlidir. Geleceği inşa ederken uzun farları yakarak ilerlemek; planlarımızın, projelerimizin ve projeksiyonlarımızın temel unsurlarını ve tamamlayıcı unsurlarını iyi tayin ederek yola revan olmak önemli bir stratejidir.

Bütüncül bir bakış açısıyla ve bağlamından koparılmadan çok boyutlu, çok değişkenli fonksiyonlarla olaylar ve olgular değerlendirilir, öncelikler bir kuyumcu hassasiyetiyle seçilir ve tamamlayıcı unsurlarla boşluklar doldurulursa, uyumlu ve dengeli bir hayat inşa olmuş olur.

Temel unsurların dışında kalan tamamlayıcı unsurlar da insan hayatı için önemlidir. Çünkü hayatta insanın ulvi hedefleri hayatı anlamlı kılar. Tamamlayıcı unsurlar ise bütün bunları gerçekleştirmesi için insanı rehabilite eder. Bir insan bedenen ve ruhen sağlıklı olması için seyahat etmesi, spor yapması ve meşru bir şekilde eğlenmesi mutlaka gereklidir.