DR.MEHMET NAİM BOZ

BENİ BİR EŞKIYA ÂLİM ETTİ (1)

Çocukluğundan itibaren ilim tahsiline başlayan Gazzâlî, ilim öğrenmek için Cürcân’a (Horasan) gider. Üç sene kadar Cürcân'da ilim öğrendikten sonra, anne özlemi için memleketi olan Tûs'a dönmek üzere yola çıkar.

Katıldığı kervanın önünü eşkıyalar çevirir. Kervanda bulunan kıymetli şeyleri aldıkları gibi, ilim tahsilinden dönen Gazzâlî'nin üç sene boyunca tuttuğu notları ve kitaplarını da alırlar.

Gazzâlî: “Ne olur işinize yaramayan ders notlarımı ve kitaplarımı bana verin” diye yalvarır. Yol kesicilerin başkanı; ders notları dediğin nedir ki onlar? Sorunca Gazzâlî; “Onları öğrenmek için memleketimi terk edip gurbetlere gittim. Bütün bilgilerim o notların içindedir” diye cevap verir.

Eşkıya reisi küçümser bir ifadeyle ; “Ufaklık aklında olmayıp ta çantada taşıdığın bilgi senin değildir.  Bak onları senden alınca cahil kalıyorsun” der ve ders notlarını geri verir.

            Gazâlî bu sözün tesirinde kalarak kendi kendine; “Allah yol kesiciyi beni ikaz için gönderdi, bundan sonra “bilgimi çantada değil aklımda taşıyacağım” der artık derslerini ezber yapar” bundan sonra ilim yolundaki şöhretine ulaşır. “Beni bir eşkıya âlim etti” meşhur sözünü de tarihe not düşer.

            Gerçi Gazâlî eşkıyanın sözünden kendine bir ders çıkarmış ama zaman içerisinde İlahi dinlerin mensuplarına bu uyarının Kur’an’da geçtiğini öğrenmiştir. “Tevrat’la yükümlü tutulup da onun hakkını vermeyenlerin durumu, koca koca kitaplar taşıyan merkebin durumuna benzer…”(Cuma,62/5.)

Sırtında koca koca kitaplar taşıdığı halde, onların sadece maddî ağırlığı altında ezilen, içerikleri arasında bir bağ kurma yeteneğine sahip olmayanların, merkep (eşek) benzetmesi manidar ve uyarıdır.

Yani ilin sırttaki çantada değil, ezberlemekte, anlamakta ve amel etmek yanı uygulama hayatına geçirmek gerekliliği konusunda uyarıdır.

            Somut düşünmeyi ve sonuçlar çıkarmayı kolaylaştıran canlı bir örnek olduğu için kuşkusuz sırf Tevrat’la yükümlü tutulanlara değil benzer tutumu benimseyen bütün ilâhî dinlerin mensuplarına yöneltilmiş ağır bir benzetme,  eleştiri ve uyarı niteliğindedir.

            Evet, bilgi çantada, internet âleminde değil, insan bilgiyi belleğinde taşımalıdır ki meyvesi tam, daim ve yararlı olsun. İnsan hafızasına kazınmış ilim yüzyıllar boyu insanlığa hizmet etmektedir. 1440 yıllık İslâm Kültür ve Medeniyetini ayakta tutan hafızalardaki erdemli bilgidir.

Maziye dönüp baktığımızda tarihe adları altın harfler ile yazılacak binlerce bilge şahsiyetler, ilmi sırtlarındaki çanta veya ellerindeki tabletlerde değil, hafızalarına 4-5 yaşlarında işlemeye başlamışlardır.

Maalesef günümüz dünyasında İslâm’ın va’z ettiği, Kur’ân ve Sünnet merkezli Osmanlı ecdadın miras bıraktığı çağlara ışık tutan o köklü kültür ve medeniyete sırt çevirip, Avrupa hayranlığı peşinde koşan anlayışın eğitimde iflas ettiğine şahit oluyoruz. Allah korusun eğitimde iflas eden veya çöküş yaşayan toplumlar çöküşe duçar olmuş veya olacaktır.

Toplumu ayakta tutan, yükselişini sağlayan, fertlerini birbirine kenetleyen olmazsa olmaz değerlerin başında ana hatlarıyla; din ve fen ilimlerinden müteşekkil köklü bir eğitim, Kur’ân ve sünnet eksenli ahlaki değerler, toplumun tüm bireylerine eşit mesafede uygulanan vicdanlarda yer bulan evrensel hukuk merkezli Adalet sistemi, helal kazanca dayalı ekonomi sistemi gelmektedir.

Bu değerlerden biri veya birkaçı ihmal edildiğinde, yok sayıldığında dünya masumlar ve güçsüzler için yaşanmaz hale gelir, meydana gelen milyonlarca gayri insanı örneklerden sadece bir tanesine değineceğiz: (Devam edecek)

Not: Korona musibetinden dolayı burukta olsa temelinde sevinç, neşe ve mutluluk vesilesi olarak idrak etmekte olduğumuz 2021 yılı Ramazan bayramının; başta Kudüs olmak üzere, tüm İslâm beldelerine hayır getirmesini,  tüm inananların beraatına, insanlığın zalim batının zulmünden, Filistinlilerin ve Mescid-i Aksâ’nın da Yahudi zulmünden kurtuluşlarına vesile olmasını Yüce Allah’tan niyaz ederim...

Selam ve dua ile…

Henüz Yorum yok

İlk yorumu siz yazın.

Yorum Bırakın

E-Mail adresiniz yayınlanmaz.







Yazarın Diğer Makaleleri